Herhangi bir kaza ya da yaralanma anında, acil yardım ekibi gelene veya sağlık kuruluşuna ulaşana kadar, hasta ya da yaralıya temel desteğin verilmesi, durumunun daha kötüye gitmesinin önlenmesi için olay yerinde ilk yardımın yapılması gerekebilir. Bu durum çoğunlukla hayat kurtarıcıdır. İlk yardım desteğinin verilebilmesi için yakın bir yerde, ihtiyaç duyulabilecek temel malzemelerin bulunduğu bir çantanın hazır tutulması gerekir. Bu nedenle ev, okul, işyeri ve arabalarda gerekli malzeme, ilaç veya bilgilendirme dokümanlarını içeren bir ilk yardım çantasına ihtiyaç vardır.
Okul, işyeri, askeri tesisler gibi toplu yaşam alanlarında ilk yardım çantalarının bakımı, eksiklerin giderilmesi, son kullanım tarihlerinin takibi, son kullanım tarihi geçen malzeme ve ilaçların imhası için ilk yardım ekipleri görevlendirilmeli, bu konuda bazı kişilere sorumluluk verilmelidir.
Araçlarda bulunan ilk yardım çantaları sadece bir yasal zorunluluk olarak görülmemelidir. Bu çanta sizin ya da bir yakınınızın, sevdiğinizin karışabileceği bir kazada kullanılabileceği gibi, tanık olduğunuz başkalarının karıştığı kazalarda da kullanılabilir. Birilerinin hayatını kurtarabilecek olan bu çantaların eksiksiz, son kullanım tarihleri uygun, steril malzemeler içermesi önemlidir. Belli dönemler halinde bu çantaların kontrol edilmesi hususu bir alışkanlık olarak kazandırılmalıdır.
İlk yardım çantaları belli bir düzen içinde hazırlanması gerekir. İhtiyaç duyulan malzemeler, olası ihtiyaç miktarı kadar olmalıdır. Malzeme ve ilaçlar belli bir düzen dahilinde, kolayca ulaşılabilir bir şekilde yerleştirilmelidir. İlk yardım çantasına ihtiyaç fazlası, kullanılmayan ilaçların istiflenmesi doğru değildir. Bilinçsiz bir şekilde ilaç veya farklı tıbbi malzemelerin depolanmak amacıyla kullanıldığı çantalar birisinin ölümüne vesile olabilir.
İlk yardım çantaları çocukların kolayca ulaşamayacağı, ihtiyaç durumunda hızlıca bulunabilir bir yerde muhafaza edilmelidir. Muhafaza edilen alanın fiziksel şartları uygun olmalıdır. Nemli, sıcak alanlar ilaçların bozulmasına, aletlerin paslanmasına neden olabilir.
İlk yardım çantası çeşitli nedenlerle kullanıldığında, eksilen malzemeler hemen tamamlanmalıdır. Acil durum ne zaman geleceği belli olmayan durumdur. Bu malzemelere ne zaman ihtiyaç duyacağınızı bilemezsiniz. Hatta bazı malzemlerin yedekli olacak şekilde bulundurulması faydalı olabilir. Bazı kazalarda birden fazla yaralanma vakası olabilir, başka ilk yardım çantasına ulaşmak mümkün olmayabilir.
İlk yardım çantasının içeriği kullanım yerine, bölgede yaygın kaza, yaralanma, yılan ısırması, akrep sokması, sivrisinek ısırması gibi durumlara göre değişkenlik gösterebilir. Bu nedenle yaşadığınız veya seyahat ettiğiniz bölgenin özellikleri, çalışanlarınız veya öğrencilerinize göre düzenlemek gerekebilir.
İlk yardım çantasının bilinçli kullanılması gerekir. Kullanacağınız malzemenin kullanım alanlarını bilmek gerekir. İlk yardım çantasını kullanan kişinin temel ilk yardım eğitimi almış olması gerekir. Yanlış malzeme, yanlış ilaç, gereksiz müdahale bazen ciddi sağlık sorunlarına, enfeksiyonlara, yara izlerine hatta ölüme neden olabilir. Özellikle ilaç niteliği taşıyan, enjeksiyon gerektiren ürünlerin bir sağlık personeli tarafından planlanması ve uygulanması gerekir. Ancak kanayan yere pansuman yapmak, kanama odağına bastırmak gibi müdahaleler ilk yardım eğitimi almış kişiler tarafından rahatlıkla yapılabilir.
İlk yardım çantasında bulundurulan malzeme ve ilaçların son kullanım tarihleri sık sık kontrol edilmelidir. Son kullanım tarihi geçen malzeme veya ilaçlar kaldırılmalı, yerine yenileri ilave edilmelidir.
İlk yardım çantasında olması gereken temel malzemeler:
- Flaster,
- Elastik bandaj,
- Küçük, orta ve büyük ebatlarda steril gazlı bez,
- Askı (büyük üçgen bandaj),
- Steril göz pedi (en az 2 adet),
- Pamuk,
- Tek kullanımlık eldivenler,
- Yara bandı,
- Yapışkan rulo bant,
- Makas,
- Cımbız,
- Küçük çakı,
- Çengelli iğne,
- Ateş ölçer (tercihen dijital),
- Soğuk kompres torbası,
- Vazelin,
- El dezenfektanı,
- Göz yıkama solüsyonu,
- Steril salin solüsyonu,
- Maske,
- Çeşitli ebatlarda enjektör,
- Çeşitli ebatlarda plastik torba,
- Atık poşeti,
- İlk yardım kitapçığı.
İlk yardım çantasında olması gereken ilaçlar:
- Yanık kremi,
- Alerji krem,
- Ağrı kesici,
- Aspirin,
- Antibiyotikli krem,
- Böcek ısırmaları için krem veya sprey,
- Düzenli kullanılan ilaçların yedekleri.
İlk yardım çantasında bulundurulması gerekebilen diğer malzeme ve dokümanlar:
- Acil durumlarda ulaşılabilecek aile hekimi, çocuğunuzun doktoru, hamile eşinizin doktoru gibi bilgi alınabilecek sağlık profesyonellerinin iletişim numaraları (ilk yardım ekibinin hızlıca bilgilere ulaşabilmesi, hastalığa özel müdahale yöntemlerini istişare edebilmesi açısından),
- Olası acil tablo oluşturabilecek hastalıklarınız için kısa tıbbi geçmiş bilgileri (eksik bilgiler yanlış müdahale nedeni olabilir),
- El feneri,
- Radyo,
- Piller,
- Düdük,
- Kibrit,
- Küçük not defteri.
Fotoğraf: Mikhail Nilov