Hurthle hücreli tiroid karsinomu
Hurthle hücreli tiroid karsimonu, tiroid dokusundaki hücelerden birisi olan foliküler hücrelerden kaynaklanan bir kanser türüdür. Nedeni tam olarak bilinmemektedir. Tiroid kanseri riskleri olan baş ve boyun bölgesine radyasyon alma öyküsü, aile öyküsü ve mevcut tiroid hastalıklarının dönüşümü sebepleri arasında sayılabilir.
Hutrhle hücreli karsinom, tiroidin diferansiye karsinomları ailesindendir. Bu ailenin kanserlerinin yaklaşık %5’ini oluşturur. Genellikle 40 yaş üzeri kadınlarda daha sık görülür.
Hurthle hücreli benign adenomlar görüldüğü gibi, kapsüllerinin dışına taşan ve kanlanma artışı gösteren malign karsinomlar şeklinde de görülebilirler. Malign formları etraf lenf bezlerine ve uzak dokulara metastaz yapma özelliği taşır. Hurthle hücreli karsinomlar, diğer foliküler tiroid karsinomlarına göre daha büyük olma eğilimindedir.
Hurthle hücreli karsinom dokusunda belirgin nükleollere sahip yuvarlak ila oval çekirdekli eozinofilik oksifilik hücreler olan Hurthle hücrelerinin görülmesi tanı için karakteristiktir. Bu Hurthle hücreleri ayrıca onkositler veya Askanazy hücreleri olarak da bilinir. Hurthle hücreleri malign olmayan tiroid hastalıklarında da görülebilir. İncelenen dokuda %75’ten fazla oranda Hurthle hücresi görülmesi halinde Hurthle hücreli maligniteler olarak sınıflandırılır.
Hurthle hücreli karsinomlar, tesadüfen tiroid nodüllerinin incelenmesi esnasında tespit edilirler. İlerlemiş vakalarda boyunda lenf bezlerinde büyüme de görülebilir.
Hurthle hücreli tiroid karsinomunun tanısı:
Tiroid hastalığından şüphelenilen hastalarda rutin tiroid hormon profili incelenir. Tiroid ultrasonografisi veya diğer görüntüleme yöntemleri ile tiroid nodülü olup olmadığı değerlendirilir. Aynı zamanda boyundaki lenf bezlerinin etkilenip etkilenmedikleri incelenir.
Tiroid hormon profili esnasında tiroid hormonları normal veya yüksek olsa bile, TSH düşüklüğü tiroid bezinin fonksiyonlarında artış olduğuna işaret eder. Bu aktif tiroid bezlerinde nadiren kanser tespit edilebilir.Beraberinde hipertiroidizm veya tirotoksikoz da görülebilir.
Tiroid nodülü tespit edilen durumlarda, aşırı aktif olmayan tiroid nodülleri ince iğne aspirasyon biyopsisi ile incelenebilir. İnce iğne aspirasyon biyopsisi tek başına tanı koymak için yeterli değildir. Kesin tanı tiroidektomi sonrası doku incelemesi ile konur. Çünkü dokudaki kanlanma artışı, folikül bütünlüğü veya atraf dokulara invazyon gösteren kapsül hasarları aspirasyon biyopsisinde görülemeyebilir.
Etraf dokulara baskı semptomları olan hastalarda bilgisayarlı tomografi veya manyetik rezonans görüntüleme yapılabilir. Doku metastazı olduğu düşünülen durumlarda PET-CT uygulanabilir.
Hurthle hücreli tiroid karsinomunun tedavisi:
Hurthle hücreli tiroid karsinomunun tedavisi cerrahidir. Total tiroidektomi genellikle tercih edilir. Tiroidektomi sonrası hipotiroidizm gelişebileceği için tiroid replasman tedavisi ömür boyu gerekebilir. Ameliyatın kendisinden kaynaklanan riskler ve komplikasyonlar da gelişebilir. Ameliyata bağlı komplikasyonlar genellikle kontrol edilebilmektedir. Hastanın yara iyileşmesini engelleyen veya yavaşlatan başka bir hastalığı olması durumunda süreç biraz daha uzun sürebilir.
Radyoaktif iyot tedavisi, Hurthle hücreli tiroid karsinomunda, diğer tiroid kanserlerine göre daha zayıf etkilidir. Gene de tümör boyutunun 2 cm’den büyük olması, servikal lenf düğümü metastazları olması, pozitif sınırları olması, mikrovasküler invazyon veya postoperatif tiroglobulin düzeylerinin 1 ng/mL’den fazla olması gibi yüksek riskli özellikler durumunda yaygın olarak kullanılmaktadır.
Metastatik Hurthle hücreli karsinomlarda, asemptomatik hastalar için, beyin metastazları olmadığı sürece gözlem kabul edilebilir bir seçenektir. Ancak semptomları olan veya tümörü hızla büyüyen metastatik hastalar için radyoaktif iyot tedavisi tercih edilen bir seçenektir.
Radyoaktif iyot tedavisine uygun olmayan hastalarda, sistemik kemoterapi amacıyla, lenvatinib veya sorafenib gibi tirozin kinaz inhibitörleri kullanılabilmektedir. Levatinibin yan etki profili daha kabul edilebilir düzeydedir. Ayrıca pembrolizumab, selpercatinib ve pralsetinib gibi ajanlar da kullanılabilmektedir. Sitotoksik kemoterapi daha az etkili ve son seçenek olarak uygulanabilmektedir.
Hızlı büyüyen tiroid karsinomları her zaman anaplastik tiroid karsinomları açısından incelenmelidir. Çünkü anaplastik tiroid karsinomları çok daha agresif ve daha kötü prognozlu kanserlerdir.
Hurthle hücreli tiroid karsinomları, foliküler tiroid karsinomlarına göre daha agresif ve daha az sağkalım göstermektedir. Bu hastalarda ileri yaş, tanı sırasında daha büyük tümör boyutu, tiroid dışı yayılım, kadın cinsiyet ve tanı sırasında daha yüksek evre kötü prognostik özellikler olarak kabul edilir.