Tırnak batması
Ayak tırnağının, ayak parmağı içine doğru büyüdüğü durumdur. Özellikle ayak başparmağında görülür. Tırnak köşe ve kenarları yumuşak deriye doğru girer. Toplumda sık görülen bir durumdur. Bazen ağrı, şişlik, kızarıklık şeklinde kişiyi çok rahatsız eden bir tablo görülebilir. Enfeksiyon riski taşır. Özellikle diyabet hastalarında ciddi komplikasyonlar oluşturabilir.
Nedenleri:
- Yanlış ayakkabı seçimi (ayağı sıkan, sivri uçlu, sivri topuklu, tırnak şeklini bozan ayakkabılar),
- Yanlış tırnak kesimi (tırnak köklerine fazla inerek, çok kısa, kavisli ve açılı şekilde tırnak kesimi),
- Yanlış pedikür, manikür uygulamaları (steril olmayan yerlerde, ehil olmayan kişilerce yapılan yanlış, agresif manikür ve pedikür uygulamaları),
- Ayakta oluşan yaralanmalar (tırnağa darbe, futbol, basketbol, koşu vs),
- Genetik yatkınlık,
- Tırnak boyutu ile tırnak yatağı genişliği oranındaki dengesizlik,
- Olağan dışı kavisli ayak tırnak yapısı,
- Tırnak mantarı (şekil bozukluğu oluşturur, tırnak yapısı kalınlaşır),
- Ayağın uzun süre terli kalması,
- Şişmanlık,
- Hamilelik.
Belirtileri:
- Ağrı,
- Tırnakta hassasiyet,
- Kızarıklık,
- Şişme,
- Tırnak etrafında ısı artışı,
- Tırnak kenarlarından akıntı.
Eğer diyabet, ateroskleroz, bağışıklık sisteminizi zayıflatan durum gibi bir sağlık sorununuz varsa ve yukardaki belirtiler varsa vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurun.
Tanı:
Tırnak batması tanısı fizik muayene ile konur. Anamnezde hastanın risk oluşturacak ilave bir hastalığı, bağışıklık sistemini zayıflatacak veya kanama riski oluşturacak ilaç kullanımı sorgulanabilir.
Diyabetes mellitus, ateroskleroz açısından şüphe varsa testler yapılabilir.
Tedavi:
Tırnak batması hafif düzeyde ve enfeksiyon belirtisi yoksa evde uygulayacağınız bazı basit yöntemlerle düzelebilir. Bu yöntemler:
- Sıcak su uygulaması: Ayaklarınızı günde 3-4 kez, 15-20 dakika boyunca, ılık ve tercihen sabunlu su içinde bekletmek, tırnak batması yanı sıra ayak şişliklerine, yorgunluğa ve ağrının hafifletilmesine yardımcı olur. Zeytinyağlı sabun tercih edilebilir. Magnezyum sülfat tuzlarını da suya ilave edebilirsiniz. Ilık su ayak tırnağınızı yumuşatır. Sudan çıkardıktan sonra ayaklarınızı iyice kurulayınız, nemli bırakmayınız.
- Zeytinyağı: Ilık suda beklettiğiniz ayak parmağınıza zeytinyağını pamuk yardımı ile sürebilirsiniz veya ayak tırnağınız altına zeytinyağı damlatılmış pamuk koyabilirsiniz. Bu uygulama ayak tırnağınızın cilt dışına doğru çıkmasına yardımcı olur.
- Elma sirkesi: Ilık suya biraz elma sirkesi ilave edip ayaklarınızı bu suda 15-20 dakika bekletmek tırnak batmasını rahatlatabilir. Ağrı kesici ve antiinflamatuar özelliğinden faydalanılmış olur.
- Uygun ayakkabı seçimi: Dar olmayan, rahat ayakkabılar giyiniz. Çok sıkan çoraplar giymeyiniz. Terlik, sandalet tercih edilebilir.
- Tırnak koruyucu: Jel desteği ile tırnağı rahatlatmak üzere bazı tırnak koruyucular kullanılabilir. Ancak bunların doktorunuz onayıyla kullanmanızda fayda vardır. Piyasada satılan farklı mekanizmaları sahip tırnak koruyucular bulunmaktadır. Bunların bilinçsiz kullanımı bazen daha ciddi sorunlara hatta enfeksiyonlara yol açabilir.
- Tırnak kesme: Tırnak batması geçene kadar tırnağınız kesmeyin veya doktornuzun önerileri doğrultusunda kesin.
Daha ciddi tırnak batmalarında veya evde bir süre uygulama yapmanıza rağmen iyileşme olmaması durumunda bir sağlık kuruluşuna başvurmanız gerekir.
Ayakta mantar enfeksiyonu varsa uygun şekilde tedavi edilmesi gerekir. Bu tedavi bazen uzun ve meşakkatli olabilir.
Tırnakta enfeksiyon varlığında antibiyotik tedavisi ve ağrı kesiciler kullanılır.
- Cerrahi tedavi: Ciddi tırnak batmalarının tedavisi cerrahidir. Farklı cerrahi tedavi yöntemleri mevcuttur. Bu yöntemlerle tırnak kısmen veya tamamen çıkarılır. Lokal anestezi altında yapılan bu işlemden sonra ayağın en az düzeyde hareket ettirilmesi ve sonrasında bir süre terlik, sandalet gibi rahat ayakkabılar giyilmesi gerekir.
Koruyucu Önlemler:
- Ayağınızı belirli aralıklarla tuzlu, ılık suda bekletmek tırnak batmalarından korunmaya yardımcı olabilir. Ayrıca gün içerisinde ayağınızda gelişen ağrı, şişme yorgunluğa iyi gelir. Ayak kokusunu hafifletir.
- Ayağınızı nemli bırakmayınız, yıkadıktan sonra iyice kurulayın, temiz tutun.
- Dar, ayaklarınızı ve tırnağınızı sıkan, sivri uçlu, sivri topuklu ayakkabıları kullanmayın, Ayağınızı ve tırnaklarınızı rahat tutacak ayakkabılar ve çoraplar tercih edin.
- Ayak tırnağınızı derin, kavisli, açılı kesmeyin. Düz kesin.
- Ayaklarınızda veya tırnaklarınızda mantar enfeksiyonu varsa bir sağlık kuruluşuna başvurarak tedavi alın.
- Şişmanlık, hamilelik durumlarında veya diyabet gibi hastalıklarda ayak bakımlarınızı ve hijyeninizi ihmal etmeyin.