Meme Kanseri Nedenleri 

Meme kanseri sık görülen kanserlerden biridir. Birçok faktör meme kanseri için neden veya risk faktörü olabilir. Bunların bir kısmı değiştirilemez ancak bir kısmı bazı basit adımlarla değiştirilebilir ve meme kanseri önlenebilir. Değiştirilebilir risk faktörleri ile mücadele etmek, değiştirilemeyen risk faktörleri için de tarama testleriyle erken dönemde tanı koyabilmek, meme kanseri tedavisi için önelidir. 

Değiştirilemeyen risk faktörleri: 

• Cinsiyet: Meme kanseri kadınlarda çok daha sık görülür. Erkeklerde daha nadir görülür. 
• Yaş: 50 yaş ve üzeri meme kanseri açısından daha risklidir. Menopoza girmiş 50 yaş üzeri kadınlar en riskli gruptur. Bu nedenle bu yaşlarda kendi kendine muayene ve mammografi gibi tarama programları ile kanserin erken tanısı önemlidir.  
• Genetik faktörler: Doğrudan ebeveynlerden geçen genetik değişiklikler meme kanseri etyolojisinde önemli yer tutar. En önemli genetik değişiklikler BRCA21 ve BRCA2 gen değişiklikleridir. Bu mutasyona sahip kadınlarda 80 yaşına gelindiğinde meme kanseri riski %70’dir. Bu mutasyon diğer kanserlerin (kadınlarda over, erkeklerde prostat, meme kanseri gibi) riskini de artırır. Bunların dışında TP53, BTEN, CHEK2 gibi genetik mutasyonlarda meme kanseri gelişiminde rol oynar. 
• Aile öyküsü: Meme kanseri tanısı alan birinci derece akraba (anne, kız kardeş, erkek kardeş, kız veya baba) varlığında risk ikiye katlanır. 
• Etnik köken: Beyaz ırk kökenli kadınlarda daha sık görülür. Asyalılarda, yerli Amerikalılarda risk daha düşük. 
• Boy: Uzun boylu kadınlarda kısa boylu kadınlara oranla risk daha fazladır.  
• Bazı iyi huylu meme hastalıkları: Fibroadenom, papillomatozis gibi bazı iyi huylu hastalıklar riski artırır. Atipik ductal hiperplazi, atipik lobuler hiperplazi varlığı riski 4-5 kat artırır.  
• Lobuler karsinoma in situ: Kanser olarak kabul edilmez ama varlığında kanser riski 7-12 kat artar. 
• İlk adet yaşı: İlk adetini daha erken yaşta gören kadınlar, daha uzun süre östrojen hormonuna maruz kalacakları için meme kanseri riski artar. 
• Menopoz yaşı: Daha ileri yaşlarda (55 yaş üzeri) menopoza giren kadınlar daha uzun süre östrojen hormonuna maruz kalacağından meme kanseri riski artar. 
• Göğüs bölgesine radyoterapi almak: Hodgkin Lenfoma veya Non Hodgkin Lenfoma gibi hastalıklar nedeniyle göğüs bölgesine radyoterapi uygulanan kişilerde meme kanseri riski de artmaktadır. 

 Değiştirilebilir risk faktörleri:  

• Alkol ve sigara kullanımı: Tüketilen alkol ve sigara miktarı ile birlikte risk artmaktadır. 
• Obezite: Özellikle menopoz sonrası aşırı kilolu veya obez olan kadınlarda, fazla yağ dokusu östrojen üretimini artırır. Bu durum da meme kanseri riskini artırır. 
• Fiziksel inaktivite: Her hafta en azından birkaç saat fiziksel aktivite yapan kişiler de meme kanseri riski azalır. Muhtemelen fiziksel aktivitenin kilo kaybı, yağ yakımı ve hormon dengesi üzerine olan etkisi nedeniyledir. 
• Çocuk sayısı: İlk çocuğunu 30 yaşından sonra doğuran veya hiç çocuk doğurmayan kadınlarda meme kanseri riski daha yüksektir. 
• Emzirmemek: Hiç emzirmeyen veya kısa süreli emziren kadınlarda muhtemelen hormon dengesine bağlı olarak meme kanseri riski bir miktar artmaktadır. 
• Oral kontraseptifler: Bazı çalışmalar oral kontraseptiflerin meme kanseri riskini artırdığını göstermektedir.  
• Hormon tedavisi: Menopoz sonrası, şikayetlerin baskılanması amacıyla östrojen tedavisi alan kadınlarda meme kanseri riski artmaktadır.