Diyarenin 4 haftadan uzun süreyle ve hatta aylarca sürmesi haline kronik diyare denir. Diyareye sebep olan hastalığın klinik seyrine göre farklı şartlar oluşabilmektedir.
Ergenlerde ve genç erişkinlerde oluşan kronik diyare genelde ülseratif kolit, tüberküloz, Crohn hastalığı veya fonksiyonel bağırsak bozukluklarından kaynaklanırken, orta ve ileri yaşlarda oluşan kronik diyare kalın bağırsak kanserleri, pankreas hastalıkları veya divertikülit gibi organ hasarlarından kaynaklanmaktadır.
Kabızlık ve diyare ataklarının ardışık olması hali genelde kalın bağırak kanserleri, divertikülitler, fonksiyonel bağırsak bozuklukları, laksatif suistimali ve mide hastalıklarından kaynaklanabilmektedir.
Sürekli devam eden kronik diyare ülseratif kolit, enterit, bağırsak fistülleri, laksatif suistimali ve mide hastalıklarında görülmektedir.
Aralıklı diyare atakları ise genellikle fonksiyonel bağırsak bozuklukları, divertikülit, alerjiler veya malabsorbsiyonlardan kaynaklanıyor olabilmektedir.
Dışkılama ile karın kramplarında azalma olması halinde genellikle kalın bağırsak hastalıkları akla gelir.
Dışkılamadan sonra karın kramplarının oluşması ise genellikle ince bağırsak rahatsızlıklarında daha fazla görülmektedir.
Aşırı miktarda dışkı miktarı atılması ile seyreden diyarelerde genelde ince bağırsak veya kalın bağırsağın ilk parçalarından kaynaklanan hastalıklar düşünülürken, az miktarda dışkı atılması ile görülen kronik diyare ise genellikle daha ileri kalın bağırsak parçalarında görülen hastalıkları düşündürmektedir.
Rektumda dışkılama uyarısı oluşturan ancak dışkı gelmeyen durumlar ile görülen diyare genellikle rektum bölgesindeki lezyonlar ve iltihabi bağırsak hastalıklarını düşündürmektedir.
Genellikle sabahları ve yemeklerden sonra oluşan diyare mide rahatsızlıkları, Crohn hastalığı, ülseratif kolit veya emosyonel sebeplerle meydana gelebilir. Sadece geceleri görülen diyare ise diyabetik nöropatiler için tipik bir belirtidir.
Diyare hastalarında iştah kaybı olmadığı halde kilo kaybı görülüyorsa hipertiroidizm veya malabsorbsiyon düşünülebilir. Kilo kaybı ile birlikte ateş veya diğer sistemik sempotomlar da görülüyorsa inflamatuar bağırsak hastalıkları akla gelir. Kilo kaybı diyare başlamadan önce görülmeye başlamışsa kanser hastalıkları, tüberküloz, diyabet, hipertiroidizm veya malabsorbsiyon hastalıkları akla gelebilmektedir.
Kalın bağırsak kanseri gibi bazı hastalıklarda kilo kaybı son evreye kadar oluşmayabilir.
Kilo kaybı veya herhangi bir sistemik semptom olmadan diyare oluşan hastalarda diyarenin sebebi genellikle fonksiyonel bağırsak bozukluğudur.
Dışkının özellikleri de diyare sebeplerine göre değişebilmektedir. Örneğin; sulu içeriği az olan diyare şekli psikolojik veya fizyolojik sebeplere, iltihabi bağırsak hastalıklarına veya cerrahi sonrası kısaltılmış bağırsak durumuna göre gelişebilmektedir.
Dışkı eğer yağlı, kötü kokulu, köpüklü, soluk renkli, yarı katı ve bol miktarda ise bağırsaktan emilim bozukluğu olan malabsorbsiyon durumlarından kaynaklanabilmektedir.
Dışkı kanlı ise ve hastada kıvrandıran karın ağrısı varsa dizenteri sebepleri, ülseratif kolit veya Crohn hastalığından kaynakjlandığı düşünülür.Hastada diyareye ek olarak ayrıca kanlı rektal akıntı görülüyorsa prostat veya anüsten kaynaklanan iltihabi bir hastalık alka gelir.
Dık sık gelen, yağsız, yumuşak dışkılama genellikle mide hastalıklarından kaynaklanmaktadır. Dışkıda bol miktarda mukus varsa, kan veya iltihap görülmüyorsa bu kronik diyare hali genellikle fonksiyonel bağırsak hastalıklarında görülmektedir.
Kronik diyarede dışkıya yeşilimsi rengi veren aşırı safra içeriğidir. Yeşil renki, yumuşak veya sıvı dışkı ile seyreden kronik diyare, genelde aşırı müshil kullanımı veya enfeksiyonlardan kaynaklanabilmektedir.
Kronik diyarenin en sık görülen nedenleri:
- Mide hastalıkları
- Mide cerrahisi sonrası
- Postvagotomi
- Hipertrofik atrofik gastrit (Menetrier hastalığı)
- Pernisiyöz anemi
- Zollinger-Ellison Sendromu
- İnce bağırsak hastalıkları
- İltihabi hastalıklar
- Crohn hastalığı
- Radyasyon enteriti
- Whipple hastalığı
- Kollajen doku hastalıkları
- Poliateritis nodoza
- Sistemik Lupus Eritematozus
- Skleroderma
- Amiloidozis
- Malabsorbsiyon
- Gluten enteropatisi
- Tropikal sprue
- Disakkaridaz eksikliği
- İntestinal lenfoma
- İntestinal amiloidoz
- İntestinal skleroderma
- Hipogamaglobulinemi
- İntestinal lenfanjiektazi
- Pankreas yetmezliği
- İntestinal tıkayıcı sebepler
- Kör bağırsak sendromu
- İnce bağırsak divertikülü
- Postgastrektomi steatoresi
- İntestinal psödoobstrüksiyon
- İncebağırsak rezeksiyonları
- Dermatolojik hastalıklara sekonder durumlar
- Dermatitis herpetiformis
- Atopik dermatit
- Kronik giardiazis
- İltihabi hastalıklar
- Kalın bağırsak hastalıkları
- Ülseratif kolit
- Crohn hastalığı (Granülomatoz kolit)
- Ülseratif proktit
- Divertikülit
- Kolon kanserleri
- Villöz adenom
- AIDS enfeksiyonları
- Diğer nedenler
- Addison hastalığı
- Süperior mezenterik arter yetmezliği
- Diyabetes mellitus
- Endokrin tümörler
- Hipertiroidizm