Kolonoskopiden korkmak gerekir mi?
Kolonoskopi, uzun süren kabızlık veya ishal atakları, bazı karın ağrısı tabloları veya bağırsak şikayetlerine bağlı sorunlar yaşayan hastalarda uygulanması gerekebilen önemli bir tetkiktir. Kolonoskopi aynı zamanda genellikle kalın bağırsak kanserlerinin erken teşhis edilebilmesi için de sıklıkla uygulanır.
Kolonoskopi elbette ki hastalar için hoş olmayan veya endişe verici bir uygulama algısı oluşturabilir. Ancak kolonoskopi yapılmaya değerdir. Çünkü kanser varsa genellikle erken ve daha tedavi edilebilir bir aşamada yakalanabilir. Önleyici tarama acı verici değildir ve hayatınızı kurtarabilir.
Kolonoskopi korkulacak bir uygulama değildir. Çünkü kolonoskopi yapan hekim kamera ile kolonoskop ucunun geçtiği tüm aşamaları anlık olarak görebilmekte ve hastaya zarar verebilecek herhangi bir durumda işlemi durdurabilmektedir.
Kolon kanseri, bağırsak kanseri veya rektum kanseri olarak da bilinen kolorektal kanser, kansere bağlı ölümlerin üçüncü önde gelen nedenidir. Kolorektal kanser, sindirim sisteminin bir parçası olan kolon veya rektumda başlar. Çoğu kolorektal kanser, kolon veya rektumun iç astarında bir büyüme veya polip olarak başlar.
Kolorektal kanserin belirtileri arasında bağırsak alışkanlıklarında değişiklik, açıklanamayan kilo kaybı, karın ağrısı, şiddetli kabızlık, dışkıda kan bulunması, halsizlik veya yorgunluk sayılabilir. Kolonoskopiler kolorektal kanseri tespit etmek için mevcut en iyi araçlardan biridir.
Aşırı kilolu veya obez olmak da dahil olmak üzere pek çok yaşam tarzı faktörü kolon kanseri riskinin artmasıyla ilişkilendirilmiştir; fiziksel hareketsizlik; kırmızı et/işlenmiş et içeriği yüksek diyetler; sigara içmek; ve orta ila ağır alkol kullanımı bunların başında gelmektedir.
Kolonoskopi hakkında sık kullanılan bazı ifadeler şunlar olabilmektedir:
- Kolonoskopi hazırlığı zordur
- GERÇEK: Kolonoskopi hazırlığı zor değildir. Elbette ki bazı hazırlıklar yapılması gerekir ancak zorluk dereceleri düşüktür. Hekiminiz kolonoskopi hazırlığı konusunda adım adım size yardımcı olacak, anlaşılması kolay ve mümkün olduğunca kolay olmasını sağlayacaktır.
- Kolonoskopiler ağrılıdır.
- GERÇEK: Kolonoskopi ağrılı bir uygulama değildir. Hastalar kolonoskopi sırasında rahat ederler ve çoğu kısa prosedürü hatırlamaz. Çok hızlı bir şekilde normal aktivitelere dönebilirler.
- Kolonoskopi utanılacak bir uygulamadır.
- GERÇEK: Hiç de değil! Hekiminiz utanmamanız birçok hazırlık uygular ve kolonoskopinin insanların utangaç hissedebilecekleri bir işlem olduğunu bilir. Sağlık sektöründe diğer tüm işlemler gibi kolonoskopiler de saygı ve mahremiyet içerisinde yapılır.
- Belirtiler ortaya çıkana kadar kolonoskopiye gerek yoktur.
- GERÇEK: Kolon kanserinin erken evreleri belirgin belirtiler göstermeyebilir. Kolon kanseri, en kolay tedavi edilebildiği erken dönemde ele alınmalıdır. Hiçbir semptomu olmayan bireyler bile önleyici taramadan geçmelidir.
- Poliplerin varlığı kolon kanseri olduğu anlamına gelir.
- GERÇEK: Birçok polip tamamen zararsızdır ve kansere dönüşmeden çıkarılır.
Bireyler kolorektal kanser taramalarına başlamaları gereken yaşı belirlemek için birinci basamak sağlık hizmeti sağlayıcılarıyla konuşmalıdır. Tarama genel olarak 45-50 yaşlarında başlasa da aşağıdaki durumlarda tarama daha erken ve daha sık başlayabilir:
- Kolorektal kanser veya adenomatöz polip geçmişiniz varsa.
- Kişisel kronik inflamatuar barsak hastalığı öyküsü var.
- Ailenizde kolorektal kanser veya polip öyküsü varsa.
- Kalıtsal kolorektal kanser sendromları öyküsü var.
- Karın veya pelvik bölgeye radyasyon öyküsü varsa.
Hasta kolonoskopinin kendisi için uygun olmadığını düşünürse, dışkıda kan veya anormal DNA testi yapılması gibi alternatif kolorektal kanser tarama yöntemlerini tartışabilir.
Kolonoskopi sadece kanser taramaları için kullanılmayıp, bağırsak ülserleri ile seyreden ülseratif kolit, Crohn hastalığı, divertikülit, polipler, bağırsak tıkanıklıkları vb. birçok hastalığın teşhisi için kullanılmaktadır.