Kanda eritrosit, kırmızı kan hücresi, RBC sayısının artması (Eritrositoz)

RBC Testi

Tam kan sayımındaki eritrosit adı verilen kırmızı kan hücrelerinin sayısı önemli testlerden biridir. Tam kan testinde genellikle RBC olarak kısaltılırlar. Eritrositler kanda vücudun ihtiyacı olan oksijeni organ ve dokulara taşıyan hemoglobin adı verilen bir madde içerir.  

Yenidoğan döneminde kandaki eritrosit sayısı fizyolojik olarak yüksek değerlerdedir. Eritrositlerin ömrü normal insanda ortalama 120 gündür. Yenidoğanlarda bu süre 50-70 gün arasında iken prematüre doğan bebeklerde 35-50 gün olabilir.  

Kadınlar genellikle erkeklerden daha düşük RBC sayısına sahiptir ve kırmızı kan hücrelerinin seviyesi yaşla birlikte azalma eğilimindedir. 

Normal kan sayımında kandaki eritrosit sayıları genellikle aşağıdaki gibidir: 

  • Erkekler – 4,0-5,9 x 10*12/L 
  • Kadınlar – 3,8-5,2 x 10*12/L 

Normal aralıklar yol göstericidir ve farklı hastane laboratuvarları arasında değişiklik gösterebilir.  



Eritrositler kan sayımında ayrıntılı olarak incelenirler. Eritrositlerin toplam sayısına bakılmakla birlikte diğer özellikleri de ayrı ayrı incelenir. Bunlar: 

  • MCV : Ortalama eritrosit hacmi 
  • RTC: Retikülosit  
  • MCH: Ortalama eritrosit hemoglobini  
  • MCHC: Ortalama eritrosit hemoglobin konsantrasyonu 
  • RDW: Eritrosit dağılım genişliği  

Eristositlerin değerlendirmesi birçok şekilde yapılabilir. Tam kan sayımı (hemogram) yapılarak sayı ve şekilleri incelenebilir. Bazı durumlarda eritrositlerin anormal şekillerinin de incelenmesi gerekebilir ki bunun için de periferik kan yayması mikroskop altında incelenir. Hastada araştırılan koşula göre testler değişebilir. Eritrositlerin boyutları küçülebilir veya büyüyebilir. Normal sınırlar dışındaki büyümeler de hasta için olumsuz sonuçlar doğuracağından çok önemlidir. Eritrositlerin hemogram içerisindeki bağlı özellikleri bu nedenle çok önemlidir. Eritrositlerin şekilleri veya fonksiyonlarında bozulma olabilir.  



Herhangi bir sebeple eritrositlerin sayısındaki artışa eritrositoz denir. Eritrositoz olduğunda kandaki toplam hücre oranı (hematokrit) da artmış olur.  Eritrositoz konjenital veya sonradan kazanılmış olarak ortaya çıkarlar. Primer veya sekonder nedenlere bağlı olanlar şeklinde de iki gruba ayrılabilirler. 

En sık görülen eritrositoz nedenleri: 

  • Primer eritrositozlar (otonom)  
    • Kalıtımsal ve Konjenital  
      • Eritropoetin (EPO) reseptör mutasyonları  
    • Edinsel  
      • Polisitemia vera  
  • Sekonder eritrositozlar  
    • Kalıtımsal ve Konjenital  
      • Hemoglobinopatiler (yüksek oksijen affiniteli hemoglobin)  
      • Konjenital eritrosit 2,3-bi-fosfogliserat (2,3-BPG) eksikliği  
      • Methemoglobinemiler  
      • Disregüle oksijen duyarlığı mekanizması  
      • Chuvash polisitemisi (vhl gen mutasyonu)  
      • Pirolil hidkosilaz gen mütasyonu  
    • Edinsel  
      • Fizyolojik eritropoez artışı (düşük doku oksijenasyonu)  
        • Yüksek irtifa  
        • Kronik akciğer hastalıkları  
        • Alveolar hipoventilasyon  
        • Nörolojik santral respiratuvar disfonksiyon  
        • Uyku-apne sendromu  
        • Kardiovasküler sağdan sola şantlar  
        • Carboksihemoglobinemi  
      • Non-fizyolojik (normal doku oksijenasyonu)  
        • Tümörler  
          • Hipernefrom  
          • Wilms’ tümörü  
          • Renal adenom  
          • Adrenal tümörler  
          • Meningiom  
          • Hepatosellüler karsinom  
          • Serebellar hemangioblastom  
          • Uterus fibromiyomu  
          • Karaciğer hamartomu  
        • Böbrek hastalıkları  
          • Kistler  
          • Bartter’s sendromu  
          • Post-renal transplantasyon  
          • Hidronefroz  
          • Renal arter stenozu  
        • Adrenal kortikal hiperfonksiyon  
        • Androgen tedavisi  
  • İdiyopatik eritrositozlar  
  • Rölatif eritrositoz “Stres eritrositoz” (Gaisböck’s sendromu) 

Eritrosit sayısındaki artışa sebep olan bütün sebeplerin eşlik eden başka semptomları ve bulguları olabileceğinden dolayı ayrı ayrı değerlendirilmeleri gerekir. Bu sebepler ile ilgili ayrıntılı bilgileri kendi başlıklarındaki yazılarımızda inceleyebilirsiniz.  



Scroll to Top