İnce bir cilt tabakasına sahip olan dudakların kuru ve soğuk havalarda rüzgar veya güneş gibi dış etmenlere aşırı maruz kalması sonucu zaman zaman kuruması ve çatlaması ile oluşan dudak hastalıklarına keilit denir. Oldukça ağrılı bir tablo olan dudak çatlamaları çoğu zaman kendiliğinden iyileşebilirken, kronik olarak sürekli aralıklarla çatlayan dudaklar bir cilt hastalığının habercisi olabilir. Hatta bazı sistemik hastalıklarda ağzın kenarlarında dudak birleşim yerlerinde çatlak görülmesi tipiktir. Birkaç hafta içerisinde geçmeyen dudak çatlakları tıbbi değerlendirme gerektirir.
Dudak derisi çok ince olsa da hızlı iyileşen bir cilt parçasıdır. Dudakta kuruma ve çatlama biribirini izleyen olaylardır. Öncelikle dudaklarda herhangi bir sebeple kurumlarlar oluşur. Zamanla yarılmalar ve çatlaklar gelişir. Çatlaklar oldukça ağrılı olabilir. Çatlak olan kısımlar kopartıldığında daha derin yaralara ve kanamalara sebep olabilmektedir.
Dudak çatlakları sık tekrarlıyor veya uzun sürüyorsa, dudaklarda enfeksiyonlara sebep olabilir. Hatta deri ülserleri veya şişliklere de neden olabilmektedir.
Dudak hastalıklarının sebepleri:
Sık sık kuruyan ve çatlayan dudakların bazı hastalıkların semptomları sonucu bu durumu yaşadıkları kaçınılmazdır. En sık görülen dudak çatlaması ve ağrısı sebepleri:
- Kan pıhtılaşması anormallikleri
- Trombositopeni
- Hemofili hastalığı
- Karaciğer hastalıkları
- Von Willebrand hastalığı
- İlaçlar
- Aspirin
- Klopidrogel
- Warfarin
- Dipiridamol
- Heparin
- Dabigatran
- Diğer nedenler
- Demir eksikliği anemisi
- İleri düzeyde dehidratasyon
- Ateşli hastalıklar
- Cilt enfeksiyonları (Mantar, uçuk, bakteriyel emfeksiyonlar vb.)
- Balık yağı aşırı kullanımı
- Ginko biloba çayı
- Ginseng kapsülleri aşırı kullanımı
- E vitamini kullanımı
- A vitamini fazlalığı
- Dong quai kökü yanlış kullanımı
- Soğuk hava
- Rüzgar
- Elle sık koparma ve ısırma alışkanlığı
Dudak çatlaklarının en basit tedavisi çatlamayı önlemektir. Çatlama ve kurumaları önlemek için dudağın yeterince nemli olması sağlanmalıdır. Yeterli su içmek bu rahatsızlıkların tamamına yakınını ortadan kaldıracaktır.
Çatlayan dudakların iyileşmesi için nemlendirici kremler kullanılabilir. Vazelinli veya balmumlu dudak balsamları bunun için faydalı olabilir. Bazı kişilerde farklı nemlendiriciler kullanmak gerekebilir. Kendi nemlendiricinizi başkalarıyla asla paylaşmayın.
Güneşe çıkmadan önce mutlaka güneş kremi kullanın. Soğuk havalarda dudağınızı kapatacak kıyafetler tercih edin.
Dehidratasyonu önlemek için sık sık su içmeniz dudak kuruma ve çatlaklarını azaltacaktır. Dudaklarınızdaki çatlamalar sonrası oluşan pullanmaları kesinlikle koparmayın.
Acıyı dindirmek için soğuk pres yapılabilir. Eşlik eden başka bulguların olması veya kronik çatlamalar yaşamanız halinde hekiminize mutlaka danışınız.
Birkaç gün içerisinde geçmeyen, şiddetli ağrı yapan, kanayan, başka bulguları da olan dudak rahatsızlığınız varsa mutlaka hekiminize danışınız.