Diastema (Ayrık Diş)
Diastema, ağız içinde dişler arasında boşluk olması durumudur. Herhangi bir yerde olabilir ama çoğunlukla ön dişler arasındadır. Görünüş açısından sorun oluşturur. Bazen başka diş ve dişeti hastalıkları ile birlikte olur. Dişler arasındaki açıklık büyük yada küçük olabilir. Diş sağlığı açısından da sorun oluşturabilir. Hastanın gülümsemesini zorlaştırdığı için zaman zaman psikolojik sorunlara da yol açabilmektedir.
Diastema neden olur?
Bazı toplumlarda daha sık görülür. Örneğin siyah ırkta daha sık rastlanır. Bu durum genetik faktörleri akla getirir. Ancak genetik dışında diş kaybı, bazı dişlerin diğer dişlere göre daha küçük olması, frenulum (dudağı alt dişlere bağlayan bağ doku) büyüklüğü, anormal yutma refleksi (yutarken dilin ağız çatısı yerine ön dişlere bastırması nedeniyle oluşan basınç, bazı diş eti hastalıkları da diastema nedeni olabilir. Doğuştan dişleri sağlıklı olan kişilerde zamanla süt dişlerinin yerini kalıcı dişlerin almasında gecikme veya eksiklikler de bu duruma neden olabilmektedir. Kalıcı dişlerin sonradan zamanla kaybedilmesi de diastemaya neden olabilir.
Diastema görüntü dışında sorun oluşturur mu?
Diastema çoğu diş hekimine göre normal bir durumdur. Ancak bazen ağız bakımı iyi olmayan kişilerde diş eti hastalıkları, diş taşları ve diş çürümesi nedeni olabilir. Boşluğun büyük olduğu durumlarda dil dişler arasına girip zarar görebilir. Ağızdan alınan gıdaların parçalanmasında zorluklar ve çiğnemenin uzaması, besinlerin sindirilmesinde gecikmeler ve bağırsak sorunlarına neden olabilir. Ağızda dişler arasında gıda artıklarının sürekli birikmesi, ağız bakımının yapılmaması halinde diş ve diş eti sorunlarına yol açabilir.
Diastema belirtileri nelerdir?
Diastemanın tek bulgusu dişler arasındaki boşluktur. Görüntü sorunları yanında bazen konuşma, yeme içme sorunları olabilir. Hasta katı gıdaları yemek istemeyebilir veya yerken zorlanabilir. Bu hastalar çok gülmemeye çalışır. Utangaç olabilir. dişlerinin görünmesini istemezler.
Diastema tedavisi nasıl yapılır?
Diastema tedavisinde dişler arasında kozmetik sorun oluşturan boşluğun tedavisi esastır. Bazı durumlarda altta yatan başka bir hastalık varsa onun tedavi edilmesi gerekebilir. Tedavinin erken başlaması başarı şansını doğrudan etkiler.
Tedavi seçenekleri şunlardır:
Kompozit vener uygulaması
Dişler arasında boşluğu kapatmak için en sık başvurulan yöntemdir. Diş aralarındaki boşluk çok büyük değilse kompozit dolgu malzemeleri ile doldurulur. Diş yapıştırma olarak bilinir. Kullanılan malzeme diş rengine uygundur ancak işlem sonrasında diş bakımına dikkat etmek gerekir. Özellikle işlem sonrası birkaç gün kahveden uzak durulmalıdır. İşletmek seansta biter.
Porselen kaplama
Bunlar ön dişlere kalıcı olarak yapışan, özel yapım seramik kabuklardır. İşlem için ön dişlerin yüzeyinden 0,3-0,7 mm inceltme yapılır. Bu alana porselen kaplama yapılır. 2-3 seansta biter.
Diş telleri
Boşluk büyükse, diş telleri yada şeffaf ortodontik hizalayıcılar yardımı ile dişler birbirine yaklaştırılmaya çalışılır. Orta derecede açıklık olan vakalarda kısa sürelidiş tellerine ilave olarak porselen kaplama uygulaması yeterli olur. Ancak ileri derecede açıklık durumunda ortodontik tedavi yeterli olmayacaktır. Çene ameliyatı gerekebilir.
Frenektomi
Dudağı diş etlerine bağlayan bağ dokunun çok kalın olduğu durumlarda frenektomi ameliyatı yapılır. Böylece bağ dokunun dişe basınç uygulaması engellenir. İlave olarak kompozit vener ya da porselen kaplama ile boşluk doldurulur.
Diş köprüsü
Boşluk büyük ve iki tarafta da sağlam diş varsa diş hekiminiz size köprü uygulaması önerebilir. Sağlam dişleriniz ayak görevi görecektir ve araya bir diş ilavesi yapılacaktır. Ancak bu durumda her iki sağlam dişte de inceltme işlemi yapılacaktır.
Diş implantı
Dişler arasındaki boşluk büyük ise implant uygulaması ile ara boşluğa dişilavesi yapılır. Bu durumda kenarlardaki sağlam dişlerde inceltme işlemine gerek kalmaz. 3 ay kadar süren bir işlemdir.
Dudak dolguları
Diş tedavilerine ilave olarak; plastik tedavi veya dermatologlar tarafından yapılan dudak dolguları ve botoks uygulamaları ile kapanış bozuklukları tedavi edilebilir.