5 adımda sigarayı bırakmak
Sigara neden zararlıdır?
- Sigara birçok hastalığın nedenidir. Sigara dumanı içerisinde yer alan kimyasallar akciğerler, ağız boşluğu, salgı bezleri başta olmak üzere pekçok organ için zararlıdır. Kronik tıkayıcı akciğer hastalığı nedenidir. Nefes almayı zorlaştırır, egzersizlerde çabuk yorulmanıza neden olur. En sık ölüm nedenlerindendir.
- Başta akciğer kanseri olmak üzere çok sayıda kanserin nedeni sigaradır.
- Sigara kısırlık ve iktidarsızlığa neden olur.
- Ailemiz, çocuklarımız, iş arkadaşlarımız, çocuklarımız biz sigara içtikçe dumana maruz kalmaktadır. Sigara içmeseler bile içmiş gibi zararlı etkilere uğrarlar.
- Çocuklarda, anne babalarının sigara içmesinden kaynaklana solunum hastalıkları, orta kulak enfeksiyonları, astım görülebilir.
- Çocukların yanında sigara içmeseniz bile, sizin sigara içtiğiniz yere gelen çocuklar havada asılı kalan kimyasallara maruz kalacaktır (tersiyer etkilenim).
- Anneleri hamilelik sürecinde sigara içen bebekler düşük doğum ağırlıklı olarak doğar. Ani bebek ölümü riski vardır.
- Anne babası sigara içen çocuklar ilerleyen dönemde sigara bağımlısı olma adayıdır.
Sigarayı bırakırsam ne kazanırım?
- Hayat kaliteniz artar.
- Hastalık riskiniz azalır.
- Çocuklarınıza, arkadaşlarınıza iyi bir örnek olursunuz.
- Aile bütçesinden tasarruf eder, almayı özlediğiniz pek çok şeyi satın alırsınız.
- Dış görünüşünüz iyileşir, dişleriniz temiz görünür, kötü kokmazsınız.
- Yaşadığınız ev, araba ya da işyerinin havası değişir.
Sigarayı nasıl bırakırım?
Sigarayı bırakmak tahmin ettiğiniz kadar zor bir süreç değildir. Yeni gelişmeler ve tecrübeler ışığında size destek olacak çok sayıda yöntem, ilaç vardır. Sigarayı bırakmanın en önemli adımı istemektir. Sigarayı bırakmaya karar vererek sigarayı bırakmadaki zorlukların yarısını halletmiş olursunuz.
Sigarayı beş adımda bırakabilirsiniz.
Hazırlık: Sigarayı bırakma günü belirleyin. Çocuğunuzun doğum günü, evlilik yıldönümünüz gibi özel bir gün seçmek hem kendiniz hem de sevdiklerinizi ödüllendirmek olabilir. O günden önce ulaşabileceğiniz her yerde buluna sigara küllük, çakmak gibi size sigarayı hatırlatacak şeyleri kaldırın. Evde gizli yerlere sigara paketi saklamayın. Evde sigara içilmesine müsaade etmeyin.
Destek: Çevrenize sigarayı bıraktığınızı ilan edin ve destek isteyin. Hiçbir şekilde sigara içmeyin. İhtiyaç halinde doktorunuzdan yardım alın.
Meşguliyet: Sigarayı aklınıza getirecek şeylerden uzak durmaya çalışın. Örneğin çay ve sigara sık içiyorsanız çay yerine başka şeyler için. Başka şeylerle meşgul olun. Yürüyüş yapın, balığa çıkın, arkadaşlarınızla sohbet edin. Duş alın, egzersiz yapın, kitap okuyun, müzik dinleyin. Bol bol su için.
Yardım: Sigara bırakmanıza yardım etmek üzere doktorunuzdan destek alın. Sigara bırakma gruplarını takip edin, destek hatlarını arayın. Gerekirse doktorunuzun önereceği ilaçları kullanın.
Sabır: Sigara bırakma sürecinde sizi bazı zorluklar bekleyebilir. Bir miktar kilo artışı yaşayabilirsiniz. Doktorunuzun beslenme önerileri sizi rahatlatacaktır. Stres sizi rahatsız edebilir. Stres ile baş etme yöntemleri geliştirin. Alkol almayın, sağlıklı düşünme yetiniz kaybolabilir, sigara içebilirsiniz. İlk üç ay sigaraya tekrar başlamak için riskli bir dönemdir. Bu dönemde sigara içmezseniz tekrar sigaraya başlama riskiniz iyice azalır.
Nikotin tedavisi nedir?
Sigara bırakma sürecinde kişinin yoksunluk belirtilerini azaltmak üzere doktor kontrolünde kullanılan ilaçlardır. Nikotin replasman tedavisi için kullanılan sakız, bant, inhalatör, pastil, burun spreyi tarzında formları vardır. İçerdikleri nikotin miktarları farklılık gösterir. Diğer sigara bırakma ürünleri ile kombine kullanılabilir.
Nikotin ürünleri çoğu eczanede reçetesiz satılabiliyorsa da bazı olası yan etkileri nedeniyle doktor tavsiyesiyle kullanılmalıdır. Hamilelerde doktor kontrolünde nikotin ürünleri kullanabilir.
Genellikle kişiden kişiye değişmekle birlikte nikotin tedavisi 8-12 hafta sürer.
Nikotin tedavisinin cilt tahrişi (bant), boğazda ve gözde yanma (sprey), mide bulantısı, uykusuzluk, baş ağrısı, baş dönmesi gibi yan etkileri olabilir. Bunlar genellikle hafif ve tolere edilebilir yan etkilerdir.
Kardiyak problemi olanlarda kullanılmadan önce mutlaka doktor kontrolü gerekir.
Sigara bırakmada Champix nasıl kullanılır?
Vareniklin içeren Champix isimli ilaç son dönemde sigara bırakmada kullanılmaktadır.
Mutlaka doktor gözetiminde kullanılmalıdır.
Vareniklin bir nikotinik reseptör kısmı blokörüdür, yani nikotin reseptörlerini nikotinin kendisinin yaptığından daha zayıf bir şekilde uyarır. Bu sayede sigara içme isteğini, sigara ve diğer tütün ürünlerinin keyifli etkilerini azaltır.
Baş dönmesi, uyku hali yapabilir. Araç kullanırken dikkatli olmak gerekir.
Sigara bırakmada Zyban nasıl kullanılır?
Bupropion maddesi içeren Zyban aslında antidepresandır. Ancak sigara bırakmada da etkili olduğu kanıtlanmıştır. Doktor kontrolünde sigara bırakmadan iki hafta önce başlanır ortalama 7-9 hafta kullanılır. Ağız kuruması, uykusuzluk, baş ağrısı, kabızlık gibi bazı yan etkileri olabilir. Çoğu tolere edilebilir hafif yan etkilerdir. Hamilelikte kullanımı önerilmez.
Bu ilaçlar dışında başka yöntemler var mıdır?
Yukarda açıklanan ilaçlar dışında birçok sigara bırakma yöntemi geliştirilmiştir. Bunların bir kısmı akupunktur gibi geleneksel yöntemlerdir. Ancak sigara pazarı kadar sigara bırakma pazarı da büyüktür. Bubüyük pazarda etkisiz olabilecek birçok yöntem de önerilmektedir. Tüm bu olumsuzluklara maruz kalmamak, sigara bırakma inancınız zayıflatacak yöntemler yerine doktorunuza danışarak süreci yönetmeniz daha sağlıklı olacaktır.